Je hebt een mooi individuele aandeel geselecteerd of belegd in een aandelenfonds en je bezit ze al een tijdje maar begint je nu af te vragen of het niet verstandig is om ze te verkopen. In dit artikel geef ik je alle handvatten die je nodig hebt om voor jezelf te beslissen of jij je aandeel of aandelenfonds moet verkopen.
Allereerst is het belangrijk om het onderscheid te maken tussen individuele aandelen en aandelenfondsen. Wanneer je belegt in individuele aandelen (hetgeen ik niet aanraad!) is het advies over wanneer je moet verkopen anders dan wanneer je belegt in (marktgewogen, passieve) aandelenfondsen.
Waarom het onderscheid?
Het beleggen in individuele aandelen is een erg risicovolle strategie. Naast derivaten behoren aandelen tot de meest risicovolle investeringsklasse. Aandelen hebben een aantal inherente risico’s als je deze investeringsklasse vergelijkt met andere investeringsklasses.
Tegelijkertijd, zoals vaak het geval, gaat dit hoge risico gepaard met een potentieel groot rendement. Hiermee is risico niet per se iets slechts. Echter, deze risico’s kunnen gedempt worden door het investeren in marktgewogen, passieve aanndelenfondsen. Deze marktgewogen aandelenfondsen beleggen logischerwijs ook in dezelfde investeringsklasse, aandelen.
Echter, omdat ze in heel veel aandelen tegelijkertijd beleggen, hoef je je niet druk te maken over de risico’s die gepaard gaan met een specifiek aandeel. Hierom zijn redenen om te verkopen zoals het feit dat het bedrijf een nieuwe concurrent heeft gekregen niet meer relevant. Omdat deze redenen om te verkopen wegvallen, wordt de strategie over wanneer je moet verkopen anders.
Dit is waarom er onderscheid gemaakt moet worden tussen individuele aandelen en aandelenfondsen. Hoewel ze in dezelfde investeringsklasse investeren, doen ze dit op een andere manier waardoor de redenen voor het potentieel verkopen ook anders zijn.
Redenen om te verkopen
Er zijn veel verschillende redenen om aandelen(fondsen) te willen verkopen. Grofweg kunnen deze geschaard worden onder drie categorieën, waarvan we in het schematische overzicht al gezien hebben dat de laatste niet van toepassing is op marktgewogen passieve aandelenfondsen omdat dit risico daar niet bestaat. De drie categorieën zijn de volgende:
- Praktische overwegingen. Redenen zijn bijvoorbeeld: Het nodig hebben van het belegde geld voor de aankoop van een huis, medisch noodgeval of een consumptieve uitgave vallen onder deze praktische overwegingen.
- Marktoverwegingen. Redenen om te verkopen die hieronder vallen hebben te maken met het gevoel dat de markt als geheel overgevalueerd is.
- Bedrijfsspecifieke overwegingen. Redenen die hieronder vallen zijn bijvoorbeeld: Het twijfelen aan de correntiepositie van het onderliggende bedrijfs, zorgen om de stijgende kortetermijnschulden van een bedrijf of de doelstellingen van het bedrijf die niet meer overeenkomen met jouw doelstellingen.
Wanneer moet ik mijn individuele aandelen verkopen?
Individuele aandelen kunnen verkocht worden voor overwegingen die vallen onder de drie categorieën. We bespreken nu met welke overwegingen het verstandig is om individuele aandelen te verkopen en met welke overwegingen je je individuele aandelen beter niet kunt verkopen.
Praktische overwegingen
De eerste categorie verkoopredenen, praktische overwegingen, zijn zelden of nooit goede redenen om individuele aandelen te verkopen. Dit komt omdat je je hier je beleggingskeuzes laat lijden door persoonlijke externe omstandigheden.
De beslissing om te verkopen heeft dan niets meer te maken met een goed moment om te verkopen om maximaal rendement te maken, maar slechts met het nodig hebben van het geld. Dit is niet verstandig omdat het voor zou kunnen komen dat het absoluut geen goed moment is om te verkopen voor maximaal rendement, maar dat je simpelweg geforceerd wordt door je persoonlijke externe omstandigheden.
Dit is tevens de reden waarom er aangeraden wordt om te beleggen met geld dat je kunt missen. Dit zorgt ervoor dat je nooit hoeft te verkopen omdat je het geld nodig hebt.
Marktoverwegingen
De tweede categorie verkoopredenen, marktoverwegingen, is een soms een reden om je individuele aandelen te verkopen. Dit is in tegenstelling tot aandelenfondsen waar dit nooit een goede reden is, zoals we later in het artikel kunnen zien.
Het is heel belangrijk om te beseffen dat marktoverwegingen om je individuele aandelen te verkopen soms vermomde bedrijfsspecifieke overwegingen zijn. Wat ik hiermee bedoel zal ik uitleggen aan de hand van een voorbeeld.
Stel je voor dat de inflatie torenhoog is, en de centrale banken besluiten om de rente te verhogen. Dit an sich is een macroeconomische ontwikkeling waar als je erop handelt je dit een marktoverweging zou kunnen zien.
Als je je hier echter op handelt met de volgende gedachte: “Het bedrijf waar ik in zit heeft heel veel kortlopende schulden die ze op korte termijn moeten herfinancieren. Dit gaat ze heel vele kosten en kan een negatieve impact hebben op de koers”, dan is dit een eigenlijk een bedrijfsspecifieke overweging. Je overweegt namelijk het aandeel te verkopen omdat dat specifieke bedrijf de marktcondities niet aankan
Nu we uit de weg hebben wat een verkapte bedrijfsspecifieke overweging kan zijn, kunnen we evalueren wat een pure marktoverweging zou zijn. Wanneer je denkt dat alle aandelen gaan dalen (bijvoorbeeld door een renteverhoging van de centrale bank), dan spreken we over een marktoverweging.
Over het algemeen is dit geen goede reden om te verkopen omdat het te generaliserend is. Het is niet vaak zo dat de marktcondities zo zijn dat er een eenduidige reactie voor al je individuele aandelen is. Zeker als we het hebben over verkopen zou ik heel erg sceptisch zijn ten opzichte van personen die dingen zeggen als:
“Alle aandelen gaan crashen, dus ik zou nu maar alles verkopen”
“Ik zou nu uitstappen hoor. De (alle) aandelen staan te hoog”
Over het algemeen zijn dit soort uitspraken niet gebaseerd op goed onderzoek en eerder op paniekmakerij. Mijn advies zou zijn om geen belissingen te maken om te verkopen op basis van marktoverwegingen.
Bedrijfsspecifieke overwegingen
De laatste categorie overwegingen zijn de bedrijfsspecifieke overwegingen. Voor individuele aandelen zijn deze overwegingen erg belangrijk. Dit is het geval omdat je in een individueel bedrijf investeert.
Als het bedrijf een CEO aanstelt waarvan jij denkt dat hij het bedrijf de grond in gaat helpen, dan is dit wellicht een reden om het aandeel te verkopen. Hetzelfde geldt voor wanneer het bedrijf in jouw opinie te veel schulden aangaat en jij denkt dat dit de winst op lange termijn kan schaden.
Het is uiteindelijk jouw beslissing om het aandeel te verkopen, echter wil ik je wel waarschuwen voor iets wat ik veel mensen zie doen: Het beslissen om een aandeel te verkopen vanwege prijsbewegingen.
Nog te veel zie ik particuliere beleggers om mij heen praten over de prijs van het aandeel in plaats van over het onderliggende bedrijf. De prijs is volatiel. De aandelenmarkt is volatiel. Vergeet dit nooit. Het enige stukje waarde waar jouw aandeel op is gebaseerd is de intrinsieke waarde van het onderliggende bedrijf.
De intrinsieke waarde van het bedrijf is afhankelijk van factoren zoals de winstgevendheid, concurrentie, uitbreidingsmogelijkheden, etc. Het is absoluut onverstandig om je beslissen te baseren op prijsbewegingen van dag tot dag. Beperk je hierom tot bedrijfsspecifieke overwegingen die betrekking hebben op het onderliggende bedrijf.
Wanneer moet ik mijn aandelenfonds(en) verkopen?
Zoals eerder genoemd raad ik het iedereen af om te beleggen in individuele aandelen en om over te stappen naar passief beleggen door middel van het aankopen van aandelenfondsen die de marktgewogen beleggen in de gehele markt. Dat betekent het beleggen in een klein stukje van alle (zo veel mogelijk) bedrijven. De reden waarom is simpel:
De gemiddelde belegger haalt 1,5% minder rendement op jaarbasis ten opzichte van de markt. Actieve beleggers halen 6,5% minder rendement dan de markt.[1]
Met andere woorden: De winst die je krijgt per jaar door te switchen naar passief beleggen in marktgewogen indices is 1,5% – 6,5% gemiddeld per jaar. Dat is gigantisch. Wij mensen zijn bijzonder slecht in het selecteren van de juiste aandelen om te kopen en het selecteren van de slechte aandelen om te verkopen. Het is veel beter om te gokken op de kans dat de markt op de lange termijn in zijn geheel stijgt, zoals ik al eerder heb toegelicht.
Hoewel de markt op de lange termijn altijd omhoog gaat, zijn er wel redenen om je aandelenfondsen te verkopen. Het zijn geen goede redenen en ik zou het niet doen, maar ze zijn er wel in twee van de drie categorieën.
Praktische overwegingen
De allereerste categorie overwegingen is net zoals bij individuele aandelen de praktische overwegingen. Deze categorie overwegingen zijn geen goede reden om te verkopen, omdat je hierbij je beleggingskeuzes laat lijden door je persoonlijke externe omstandigheden.
Dit is net zoals bij individuele aandelen niet verstandig.
Marktoverwegingen
Wat anders is bij aandelenfondsen dan bij individuele aandelen is dat marktoverwegingen een reden zouden kunnen zijn voor het verkopen van (een aantal van je) aandelenfonds posities. De reden dat dit meer meespeelt dan bij individuele aandelen is vanwege het feit dat we bij marktgewogen passieve aandelenfondsen beleggen in de gehele markt.
Dus in tegenstelling tot de individuele aandelen is het niet zo dat het een te generaliseerde beslissing is als we een beslissing maken over een aandeel op basis van informatie over de gehele markt.
We maken nu een beslissing over de gehele markt (het aandelenfonds) op basis van informatie over de gehele markt.
Maar, en dit is een hele grote maar: Het is extreem moeilijk om de markt te timen (het proberen om winst te maken om op de juiste momenten te verkopen en te kopen) en daarom een zeer slechte strategie. Ik raad het absoluut af om dit te doen, omdat gemiddeld gezien beleggers op het verkeerde momenten verkopen en kopen.
Je bent beter af als je wacht totdat de markt weer hersteld is, dan dat je op de top verkoopt terwijl je dacht dat dit écht het dal was.
Bedrijfsspecifieke overwegingen
Alle redenen die onder deze categorie overwegingen vallen zijn nooit goede redenen om aandelenfondsen te verkopen. Het aandelenfonds bestaat uit veel meer aandelen dan een bedrijf. Het is daarom een veel te overhaaste en te generaliserende beslissing om een aandelenfonds te verkopen op basis van bedrijfsspecifieke overwegingen.
Samenvatting
Samenvattend, er zijn drie soorten overwegingen bij de eventuele verkoop van individuele aandelen en aandelenfondsen.
- Praktische overwegingen
- Marktoverwegingen
- Bedrijfsspecifieke overwegingen
Voor individuele aandelen is het niet verstandig om te verkopen voor praktische overwegingen en marktoverwegingen. Het zou kunnen dat je zou willen verkopen voor bedrijfsspecifieke overwegingen. Het is echter dan heel belangrijk dat je dit doet op basis van dingen die het bedrijf aangaan, en niet op basis van dag tot dag prijsfluctuaties.
Voor aandelenfondsen is het altijd zeer onverstandig om te verkopen, omdat er eigenlijk geen goede redenen zijn om te verkopen. De enige redenen zijn namelijk praktisch overwegingen en marktoverwegingen. De eerste is onverstandig omdat je dan niet op basis van beleggingsinformatie verkoop maar op basis van je persoonlijke externe omstandigheden. De tweede is onverstandig om je het vaak mis hebt. Market timing is namelijk een slechte strategie.
Hopelijk heeft dit raamwerk van overwegingen je kunnen helpen om te evalueren wanneer het verstandig is om je individuele aandelen of aandelenfondsen te verkopen.
Wanneer zou jij je aandelen of aandelenfondsen verkopen?
Bronnen
1. Barber, & Odean (2000): Trading is hazardous to your wealth: The common stock investment performance of individual investors DOI: 10.1111/0022-1082.00226
