“De markt gaat altijd omhoog”. Misschien heb je deze uitspraak wel eens voorbij horen komen, maar waarom is dat eigenlijk zo? In dit artikel behandelen we de redenen waarom de markt altijd omhoog gaat en bespreken we hierna hoe jij hier gebruik van kunt maken om rendement te maken.

De markt gaat altijd omhoog omdat wij de geldhoeveelheid gecontroleerd laten groeien (inflatie), de wereldbevolking toeneemt en omdat we steeds weer opnieuw technologische vooruitgang boeken. Deze factoren zorgen ervoor dat de markt als geheel steeds meer waard wordt en dus de markt altijd omhoog gaat op de lange termijn.

Om deze componenten te begrijpen en te zien waarom de markt hierdoor altijd omhoog gaat, moeten we beginnen bij wat de markt nu eigenlijk is.

Als we het hebben over ‘de markt’, moeten we natuurlijk eerst definiëren wat ‘de markt’ is. Het moge duidelijk zijn dat we geen markt in je plaatselijke dorpje bedoelen met de groentenman en de visboer. We hebben het hier over de markt van aandelen. Dit omvat alle aandelen van beursgenoteerde (=publiekelijk verhandelbare) bedrijven over de hele wereld.

Als we dus zeggen dat de markt omhoog of omlaag gaat, hebben we het over de aandelenmarkt.

De aandelenmarkt

Aandelen zijn stukjes eigenaarschap van een bedrijf. Deze stukjes eigenaarschap kunnen verhandeld worden, en hebben dus ook een bepaalde waarde. Weet je niet precies wat aandelen zijn? Lees dan eerst dit artikel.

Als er gezegd wordt dat de (aandelen)markt meer waard wordt, bedoelt men dus dat de waarde van alle beursgenoteerde aandelen omhoog gaan. Dat de markt op de lange termijn omhoog gaat, is eenvoudig waar te nemen. Onderstaand is een grafiek van de waarde van een mand van zo’n 1600 aandelen, 85% van al het aandelenkapitaal van de wereld, sinds 1970.

Zoals je ziet is de trend op de lange termijn overduidelijk omhoog. Om ons te gaan verdiepen in waarom dit altijd gebeurt op de lange termijn, moeten we even stilstaan bij wat het nu eigenlijk betekent als de aandelenmarkt omhoog gaat.

Wanneer de waarde van alle beursgenoteerde aandelen omhoog gaat, betekent dit dat de waarde van alle bedrijven bij elkaar is meer waard geworden. Aandelen zijn immers stukjes eigenaarschap in bedrijven, dus als alle aandelen meer waard zijn geworden betekent dit dus dat de bedrijven meer waard zijn geworden.

Waarom worden bedrijven meer waard op de lange termijn?

De vraag waar het allemaal om draait. Als we deze vraag beantwoorden hebben we het antwoord op de vraag waarom de aandelenmarkt op de lange termijn omhoog gaat. Immers, aandelen zijn bedrijven.

De groei van de waarde van bedrijven komt voort uit drie hoofdcomponenten: Bevolkingsgroei, technologische vooruitgang en groei van de geldhoeveelheid (inflatie).

Bevolkingsgroei

Bevolkingsgroei is een van de componenten waardoor bedrijven meer waard worden. Wanneer de bevolking groeit, komt er meer menselijk kapitaal op de wereld en niet geheel onbelangrijk, meer consumenten. Menselijk kapitaal is simpelweg de kunde van mensen om te werken.

Als het menselijk kapitaal groeit, kan er meer gewerkt worden, en dus ook meer geproduceerd. Deze producten kunnen vervolgens ook weer verkocht worden aan meer mensen, omdat de bevolking gegroeid is. Zo lang er bevolkingsgroei is, kunnen we meer dingen maken en hebben we ook meer mensen om deze dingen aan te verkopen. Hierdoor stijgt de omzet en de winst van het bedrijf.

Wanneer de omzet en winst van een bedrijf stijgt wordt het bedrijf meer waard, omdat het in staat is om meer winst te maken. Zoals we weten zijn sommige bedrijven opgeknipt in stukjes eigenaarschap, aandelen. Als de totale waarde van het bedrijf stijgt, stijgt dus ook de waarde van elk individueel stukje eigenaarschap.

Technologische vooruitgang

De tweede component is technologische vooruitgang. Technologische vooruitgang brengt productiviteitsgroei met zich mee. Je kan hier bijvoorbeeld denken aan de computer. Een computer stelt werknemers in staat om meer werk te verrichten in hetzelfde tijdsbestek voor een bedrijf.

Wanneer werknemers meer werk kunnen verrichten in hetzelfde tijdsbestek, gebeuren er twee dingen: Er kan meer geproduceerd worden, én een uur werk van een werknemer wordt meer waard voor een bedrijf omdat er meer werk gedaan kan worden in datzelfde uur.

Het bedrijf heeft hierdoor meer geld over voor een uur werk (meer salaris), en hij heeft meer producten (of diensten) om te verkopen aan mensen die door de technologische vooruitgang nu ook meer geld (meer salaris) krijgen. Hierdoor groeit de omzet en de winst van het bedrijf, en dus ook van de aandelen.

Groei van de geldhoeveelheid (inflatie)

Dit component is iets laster te begrijpen, wanneer je dit nog nooit uitgelegd hebt gekregen. Hierom wil je inflatie uitleggen aan de hand van een voorbeeld.

Stel, er zijn slechts twee producten in een dorp: Potloden en knikkers. Het dorp is afgesloten van de rest van de wereld en mensen kunnen alleen met andere mensen in het dorp handelen. In de dorp zijn slechts 200 potloden en 1000 knikkers. Een potlood is 10 knikkers waard op de vrije markt.

Er wordt veel gehandeld op de vrije markt van potloden en knikkers, en dat loopt allemaal voorspoedig. Iedereen handelt conform de marktprijs van 10 knikkers voor een potlood. Op een dag is er een dorpswandeling georganiseerd en tijdens de wandeling ontdekken alle dorpelingen en een grot met hierin 2000 knikkers.

Er zijn nog steeds maar 200 potloden, maar er zijn nu opeens 3000 knikkers in plaats van 1000. Iedereen heeft nu opeens 3 keer zoveel knikkers! De schaarste van de knikkers is verminderd, waardoor mensen nu veel meer knikkers kunnen betalen voor 1 potlood.

Hierdoor stijgt de “prijs” van een potlood naar 30 knikkers, conform de verhouding van potloden en knikkers.

Waarom bekijken we zo’n raar verhaal over potloden en knikkers? Omdat inflatie op dezelfde manier werkt. Onze economie is natuurlijk veel ingewikkelder dan potloden en knikkers, maar het principe blijft hetzelfde.

De potloden zijn in ons geval aandelen (of brood, of een kip, of een studieboek). De knikkers zijn euro’s. Het verschil met het verhaal is alleen dat er niet een grot gevonden wordt, maar dat de centrale bank een heel klein beetje meer euro’s in de economie stopt.

Wanneer er opeens meer euro’s zijn, verandert de verhouding van Aandeel X (Potloden) – Euro’s (Knikkers). Hierdoor hebben we meer euro’s over voor hetzelfde aandeel. Als we ergens meer euro’s voor over hebben of moeten betalen, interpreteren we dit als een prijsstijging. We moeten namelijk meer euro’s geven om het te krijgen.

De Europese Centrale Bank (ECB) stopt ieder jaar ongeveer 2% meer euro’s in de economie*. Hiermee proberen ze op de lange termijn de inflatie op 2% te krijgen en te houden.

Deze 2% rekent in alle goederen en diensten door, dus ook in de prijs van aandelen. Dus is dit ook een component welke bijdraagt aan de markt die op de lange termijn omhoog gaat. Wij meten het omhoog gaan namelijk in euro’s, en deze prijs stijgt met 2% omdat er 2% meer euro’s zijn.

*Versimpeld, de realiteit is vele male complexer dan hier wordt gesuggereerd.

Recap

Er zijn drie componenten in de uitleg waarom de aandelenmarkt altijd omhoog gaat op de lange termijn.

• Bevolkingsgroei: hierdoor groeit het aantal mensen dat producten kan maken en kan kopen. Dit zorgt voor meer omzet en winst waardoor bedrijven meer waard worden. Aandelen zijn stukjes van bedrijven, dus deze worden hierdoor meer waard.
• Technologische vooruitgang: hierdoor neemt de productiviteit toe van werknemers en hiermee het salaris. De productievere werknemers kunnen meer produceren en dit zorgt voor meer omzet en winst waardoor bedrijven meer waard worden. Aandelen zijn stukjes van bedrijven, dus deze worden hierdoor meer waard.
• Groei van de geldhoeveelheid (inflatie): Omdat de ECB elk jaar 2% meer euro’s de economie in pompt, worden aandelen relatief gezien ten opzichte van de euro elk jaar 2% meer waard.

Deze drie componenten zorgen ervoor dat de aandelenmarkt op de lange termijn omhoog gaat.

Let op! Dit wil niet zeggen dat alle bedrijven elk jaar meer waard worden. Er zijn een tal van andere factoren die invloed hebben op individuele aandelenprijzen. Een individueel bedrijf kan bijvoorbeeld een verlies maken, of zelfs failliet gaan. Deze factoren gelden voor het collectief van alle bedrijven en op de lange termijn!

Gaat de markt voor altijd omhoog?

In de uitspraak staat het woord “altijd”. Maar kunnen we er wel op vertrouwen dat de markt altijd omhoog zal blijven gaan? Om antwoord te geven op deze vraag is het enige wat we hoeven te doen is terugkijken naar de componenten.

Als er iets van bevolkingsgroei, technologische vooruitgang en inflatie blijft bestaan, zullen aandelenmarkten altijd omhoog blijven gaan op de lange termijn.

Hoe kan jij deze kennis gebruiken om rendement te maken?

Nu we weten dat de aandelenmarkt op de lange termijn omhoog gaat en waarom de aandelenmarkt dat doet, gaan we bekijken hoe jij deze informatie kan gebruiken.

In het begin van dit artikel heb je een grafiek gezet van de MSCI World Index, een mand van zo’n 1600 aandelen welke 85% van de aandelenmarkt bezit. Bedenk je nu even dit: we weten dat de aandelenmarkt als geheel op de lange termijn omhoog gaat. Wat willen we dan gaan doen?

We willen de hele aandelenmarkt bezitten! Deze gaat immers op de lange termijn altijd omhoog, toch? Juist!

Hoe kan ik de hele aandelenmarkt bezitten?

De MSCI World Index is een manier om spreiding te krijgen over die gehele aandelenmarkt. Dat werkt zo: MSCI World Index is een mandje met heel erg veel aandelen.

Als jij een stuk MSCI World koopt, koop je eigenlijk een heel klein stukje van aandeel 1, en een heel klein stukje van aandeel 2, et cetera. Helemaal tot aandeel 1600. Hierdoor bezit je dus de gehele aandelenmarkt.

Dit heet beleggen in een wereldwijd gespreid aandelenindexfonds. Door dit te doen verzeker je jezelf ervan dat je op de lange termijn rendement maakt. Je weet namelijk dat waar jij in belegt op de lange termijn omhoog gaat.

Nog nooit belegd en wil je hiermee beginnen? Lees dan mijn volledige handleiding over beginnen met beleggen: Alles wat je moet weten om handvatten te krijgen om te beginnen.